niedziela, 14 grudnia 2014

Krzyż w Strykowicach Górnych

Przy skrzyżowaniu wsi Strykowice Górne z trasą Zwoleń - Kozienice stoi stary  drewniany krzyż. Około 150 cm nad ziemią zawieszona jest na nim drewniana kapliczka skrzynkowa. Wewnątrz kapliczki znajduje się niewielkich rozmiarów obraz Matki Boskiej Częstochowskiej. Całość ogrodzona jest również drewnianym płotkiem. Widać, że jest to miejsce szczególnie czczone przez mieszkańców Strykowic ponieważ teren wokół krzyża wyłożony jest kostką brukową i obsadzony krzewami.

Kapliczki w Koszarach

Poza wsią Koszary przy drodze do Linowa od niepamiętnych czasów stoi drewniana kapliczka. Najstarsi mieszkańcy Koszar twierdzą, że zbudowana była pod koniec XIX w.  Pierwotnie był to drewniany słup  o wysokości ponad 2 metry zakończony niewielkim krzyżem. Z czasem krzyż uległ zniszczeniu. Jednocześnie podczas przebudowy drogi do Linowa ów pozostały drewniany słup znalazł się zbyt blisko drogi. Aby zapobiec zupełnemu zniszczeniu przeniesiono go dalej od drogi na skraj lasu. Zamieszczono na nim obraz Matki Bożej Częstochowskiej oraz inny metalowy krzyż.
Obecnie kapliczka zniknęła w nieznanych okolicznościach. Szkoda że takie zabytkowe kapliczki giną bez wieści.










Nieopodal poprzednio opisanej drewnianej kapliczki na końcu wsi na rozdrożu wybudowano w roku 1938 kapliczkę słupową. Fundatorami byli wszyscy mieszkańcy Koszar. Jest to kapliczka słupowa zwieńczona krzyżem. W cokole wykonano wnękę w której znajduje się figurka Matki Bożej. Całość ogrodzona metalowym płotkiem. Zawsze przybrana kwiatami i kolorowymi wstążkami.   Dawniej pod ową kapliczką zatrzymywał się kondukt pogrzebowy  i wszyscy jego uczestnicy modlili się za zmarłego aby Dobry Bóg odpuścił mu jego winy











W połowie wsi stoi ogrodzona płotem i zawsze zadbana kapliczka słupowa. Wybudowana została przez jednego z mieszkańców Koszar Henryka Mikuska. Kapliczkę zbudowano pod koniec lat sześćdziesiątych w miejsce starego zniszczonego krzyża, który  pod koniec XIX w postawił  w tym miejscu wdzięczny Bogu z a doznane łaski  Stanisław Szczechowski. Wykonana  z betonu. W cokole w wykonanej wnęce znajduje się figurka Matki Bożej. Ogrodzona drewnianym płotkiem. Zawsze ukwiecona i zadbana. Obecnie przy tej kapliczce zbierają się wierni  z całej wioski na majowych modlitwach.










niedziela, 16 listopada 2014

Kapliczka w Karolinie

Podobnie jak w Osinach z tej samej okazji podstawili kapliczkę mieszkańcy wsi Karolin. Wybudowano ją na końcu wioski aby zachować tradycję według której kapliczka wyznaczała granicę wioski. Jest to również kapliczka słupowa zwieńczona krzyżem. W cokole wykonana wnęka a w niej figurka Matki Bożej. Niżej na betonowej tablicy zamieszczono napis “Pamiątka nawiedzenia Matki Bożej w Karolinie od 31 I do 2 III 1982r. Pod Twoją obronę uciekamy się”


Kapliczka w Osinach


Niektóre kapliczki powstawały jako pamiątka Nawiedzenia kopii Obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej najpierw w kościołach a potem każdej rodziny w całej parafii. Taka kapliczka powstała również w Osinach. Jest to kapliczka słupowa zwieńczona krzyżem. Wykonana z betonu. Na cokole zamieszczono napis “Pamiątka nawiedzenia Matki Boskiej w Osinach od 25 III - 8 V 1882, od 16 VI - 28 VII 1989”


czwartek, 23 października 2014

Kapliczka przy drodze do Pionek

Fotografia z roku 2008
Kamienny Krzyż stoi przy drodze prowadzącej ze Zwolenia do Pionek. Masywny, na trzech gradusach obelisk z piaskowca wieńczy kamienny krzyż z rzeźbą Chrystusa. Przekazywana z pokolenia na pokolenie opowieść wspomina o odległych wydarzeniach, które stały się powodem wystawienia figury. Jedna z nich mówi o pochowanych w tym miejscu kilku powstańcach styczniowych, którzy polegli na terenie Zwolenia. Figurę ufundował Józef Aksamitowski w 1893 roku. Odnowiona w 2013 r..
Na cokole zamieszczono następujące napisy:
Chwal Boga na Wieki
Maryja, Maryja
O Maryja Królowa!
Fundator Józef Aksamitowski 1893 r.
(na obrazie Matki Bożej) Rok Wiary 2012/13


Fotografia z roku 2014

niedziela, 19 października 2014

Figura Matki Bożej Królowej Polski

Przy zbiegu ulic Chopina i Alei Jana Pawła II znajduje się figura przedstawiająca  Matkę Bożą siedzącą na tronie jako Królową Polski. Na cokole wykuta jest mapa Polski przedstawiająca granice z okresu międzywojennego oraz data 1925. Dla miasta  jest to rok bardzo ważny gdyż właśnie wtedy Zwoleń odzyskał prawa miejskie. W tamtych latach figura znajdowała się na granicy miasta. Fundatorem jej był aptekarz a zarazem prezes Banku Ludowego w Zwoleniu Józef Hipolit Zagrodzki, wykonawcą zaś kamieniarz radomski  J. Staniszewski. Obok figury Matki Bożej stoi krzyż. W roku 2006 podczas nawiedzenia obrazu Matki Bożej Królowej Polski w miejsce starego krzyża został postawiony nowy krzyż misyjny. Na krzyżu zamieszczono metalową tabliczkę z napisem: 

1425 – Prawa Miejskie Zwolenia

1894 – zaraza cholery

1984 – 400-lecie śmierci Jana Kochanowskiego

1978 – 2005 Pontyfikat Jana Pawła II Wielkiego

11/12 Listopada 2006 r. – Nawiedzenie Obrazu Matki Boskiej Królowej Polski
Ofiarowali Pracownicy Nadleśnictwa Zwoleń
 

Zdjęcie z roku 2014

 

Krzyż przy ulicy Sienkiewicza w Zwoleniu

Na skrzyżowaniu ulicy Sienkiewicza i Pionkowskiej stał drewniany krzyż postawiony w roku 1956. W 2012 roku postawiono tu nowy drewniany krzyż. Na krzyżu zamieszczono napisy "INRI", "1956", "2012"

Krzyż przy ulicy Perzyny w Zwoleniu

Na rozwidleniu dróg do Kozienic i Czarnolasu od bardzo dawna stał drewniany krzyż.  Na początku lat dziewięćdziesiątych na skutek wypadku drogowego został on zniszczony.  W niedługim czasie mieszkańcy Strykowic Górnych postanowili w tym miejscu postawić nowy krzyż. Część pieniędzy na jego wykonanie ofiarowała kobieta, która uczestniczyła w tym wypadku. Nowy drewniany krzyż wykonał Hieronim Marszałek. W 2005 r krzyż zamocowano na betonowym szczudle aby zapobiec gniciu w części podziemnej.

niedziela, 12 października 2014

Kapliczka Chrystusa Frasobliwego w ogrodach Domu Kultury w Zwoleniu


W dniach 29.05 - 06.06.2008 odbywał się w Domu Kultury w Zwoleniu Ogólnopolski Plener Rzeźbiarski pn. “Jan Kochanowski w rzeźbie ludowej - inspiracje. Zwoleń 2008”.  W ramach pleneru w ogrodach Domu Kultury powstało kilka rzeźb a wśród nich Kapliczka Chrystusa Frasobliwego. W całości wykonana z drewna lipowego. Autorem jest Waldemar Styperek z Grudziądza. Obecnie jest to najmłodsza kapliczka na terenie Zwolenia

Krzyż w Zwoleniu przy ulicy Kopernika


Podczas II wojny światowej w miejscu gdzie krzyżują się obecne ulice Kopernika i 11 Listopada był doły po glinie zwane potocznie “gliniankami” 

W tych dołach Niemcy zakopywali ofiary hitlerowskich zbrodni. Byli to mieszkańcy Zwolenia i okolic. Tuż po wojnie postawiono tu krzyż drewniany, którego fundatorem był Marian Wilkiewicz. W roku 2003 postawiono tu nowy drewniany krzyż  i kamienną pamiątkową tablicę. 1 maja 2003 roku na wniosek mieszkańców ulicy 11 Listopada i Kopernika ksiądz Kazimierz Szary dokonał poświęcenia tablicy oraz odprawił Mszę Świętą w intencji pomordowanych.

Widok z roku 2008
 
Widok z roku 2014
 

Kapliczka Św. Jana Nepomucena w Policznie


Kapliczki Św. Jana Nepomucena zwykle stawiano nad brzegami rzek i większych zbiorników wodnych. Taka kapliczka jest również w Policznie. Pochodzi ona prawdopodobnie z XVIII w. W 1744 roku Hrabina Ewa Suchodolska kasztelanowa Lubelska wielka orędowniczka kultu Św. Jana Nepomucena  wybudowała drugi w tej miejscowości kościół pod jego wezwaniem. Prawdopodobnie w tym samym czasie powstała ta kapliczka. Koniec XX w nie był dla niej pomyślny bowiem została ona zniszczona podczas wypadku drogowego. Jednak już  w 2000 roku dzięki staraniom proboszcza tutejszej parafii Ks. Mariana Miegonia jak również mieszkańców Policzny odbudowano tę kapliczkę




 

niedziela, 5 października 2014

Kapliczka przy ulicy Słowackiego


Od dawnych czasów stał tu drewniany krzyż. W roku 1957 mieszkańcy Pragi ufundowali betonową figurę z krzyżem . Na skutek wypadku drogowego w lipcu 2004 r figura ta została zniszczona. Wtedy zaszła potrzeba wybudowania nowej. Już w tym samym roku zwoleński kamieniarz Wojciech Jargot wykonał nową kapliczkę. Całość została wykonana z piaskowca. Na przedniej ścianie zamieszczono granitową tablicę z wizerunkiem Matki Bożej. W  2005 r Szczepan Baryłka  wraz z córką Mirosławą zajął się ogrodzeniem. Obecnie mieszkańcy ulicy Słowackiego znów mogą spotykać się na majowych modlitwach.
Widok kapliczki z roku 2014
 

Figura Chrystusa Zmartwychwstałego



 
 
W Zwoleniu na skrzyżowaniu ulicy Targowej i Hubala znajduje się figura Chrystusa Zmartwychwstałego. Figura wybudowana z piaskowca. Całość polichromowana.  Na cokole widnieje napis: “Od powietrza głodu ognia i wojny wybaw nas Panie”. Nieco niżej drugi napis: “W podzięce za szczególną opiekę wystawili małż. L i T Grzybowscy 1942 roku”
 

Kapliczka przy ulicy Perzyny





W czasach powojennych zmieniono w niewielkim zakresie przebieg ulicy Perzyny. Przy starej ulicy stał drewniany krzyż, który w latach dziewięćdziesiątych uległ zniszczeniu. W pobliży miejsca w którym stał krzyż  wybudowano w  roku 1994 kapliczkę, której fundatorem jest Kuśnierz Stanisław.  Wewnątrz znajduje się figura Pana Jezusa.
 

niedziela, 28 września 2014

Figura Św. Jana w Zwoleniu

Fotografia z roku 2008
Jest to rzeźba kamienna wyobrażającą postać Św. Jana Chrzciciela ustawiona na wysokim postumencie. W środkowej części postumentu widnieje liczba 1933 oznaczająca rok w którym postawiono pomnik. W okresie międzywojennym figura ta znajdowała się na obszernym trójkątnym placu usytuowanym w rozwidleniu ulic - Św. Jana i dawnej ulicy Kochanowskiego. Przed rokiem 1933 na wspomnianym wyżej placu stał słup drewniany mający około 1 metra średnicy i ponad pięć metrów wysokości na którym znajdowała się kapliczka z czterema okienkami i figurą Św. Jana Chrzciciel.




Zdjęcia z roku 2014

Kaplica przedpogrzebowa w Zwoleniu

Pierwsza kaplica przedpogrzebowa została wybudowana w latach 1856-1957 przez ks. Karola Woźnickiego. Niestety spłonęła w pożarze w 1873r. W roku 1901 ks. Aleksander Bąkowski ponownie zajął się wybudowaniem takiej kaplicy. Podczas jej wznoszenia w północno-zachodniej części cmentarza kościelnego dokonano w kościele odsłonięcia prochów rodziny Kochanowskich, wśród których znajdowały się szczątki poety Jana. Zostały one złożone pod posadzką budowanej kaplicy. W roku 1982 prochy rodu Kochanowskich ponownie wydobyto z pod podłogi kaplicy i przeniesiono do krypty w  kościele. W latach powojennych kaplica przez pewien okres pełniła rolę sali katechetycznej.

sobota, 27 września 2014

Kapliczka Św. Anny w Zwoleniu



Kapliczka Św. Anny w Zwoleniu wybudowana w 1854 roku; stanęła w miejscu spalonego w 1800 roku, w wielkim pożarze miasta, kościoła pod tym samym wezwaniem. Budowa tego obiektu była spontaniczną inicjatywą grupy mieszczan proszących Opatrzność o spowodowanie wygaśnięcia grasującej w tym czasie w mieście i jego okolicach epidemii cholery. Kaplicę wybudowano z cegieł, otynkowano i pokryto gontem w ciągu jednego tygodnia. Już jesienią 1852 roku zwoleńskiemu proboszczowi przedstawiono zamiar ozdobienia jej dwoma ołtarzami: Św. Anny i Św. Rocha.
Bardzo szybko udało się uzyskać zgodę władz diecezjalnych na poświęcenie nowego obiektu sakralnego.
W 1930 roku biskup diecezji sandomierskiej wyraził zgodę na odprawianie w kaplicy Mszy Świętej cztery razy w roku, a kilkanaście miesięcy później rozszerzył swe pozwolenie na odprawianie nabożeństw w co drugą niedzielę i "w miarę potrzeb ludności". Kaplica wówczas opisywana była jako obiekt ozdobiony centralnie ołtarzem z obrazem Św. Anny a po bokach obrazami Św. Rocha i Św. Rozalii.


Kapliczka Św. Anny przed remontem

piątek, 26 września 2014

Skąd biorą się przydrożne kapliczki

Kapliczka na końcu wsi w Karolinie
Kapliczki i krzyże przydrożne to nie tylko pomniki postawione ku czci Boga lub świętych. Są one przykładami rzemiosła i sztuki ludowej a przede wszystkim pełnią funkcje zwyczajowe i obrzędowe. Stawiano je z różnych powodów i w różnych czasach. Kapliczki stawiano w miejscach ważnych dla ludzi. Żadna nie powstała przypadkowo. Każda z nich niesie ze sobą własną historię: ich twórcy chcieli bowiem w tej formie wypowiedzieć swoje uczucia - jedne były wyrazem indywidualnego, inne zbiorowego aktu wdzięczności za wysłuchanie próśb, za wyleczenia z choroby, za uchronienie od zarazy, głodu czy innej klęski, za powrót z wojny, za wybawienie z niebezpieczeństwa. Niektóre kapliczki wznoszone były w intencji, by Bóg czuwał nad całą wsią, chronił od nieszczęść, błogosławił ziemi i plonom. Krzyże stawiano też dla upamiętnienia nagłej śmierci. Kiedy człowiek zginął tragiczną śmiercią w wypadku, w wyniku zabójstwa, od uderzenia pioruna, wierzono, że jego dusza nie zazna spokoju dopóki nie zostanie postawiony przydrożny krzyż lub kapliczka. Stawiano je w miejscach objawienia się Matki Boskiej lub świętego, koło studzien lub źródeł, których wodę uznano za cudowną, a wreszcie na mogiłach ludzi pochowanych w polu lub w lesie.  Krzyże wznoszono nie dla swojej chwały ale z myślą o potomnych, o przyszłych pokoleniach, by te kontynuowały dzieło praojców. Stanowiły one znak rozpoznawczy i wyraz pobożności mieszkańców danej okolicy. Niekiedy obsadzane one były drzewami, grodzone i dekorowane kwiatami, tworzyły miejsca, które do dziś skupiają naszą uwagę. Wtapiały się potem w krajobraz i na zawsze stawały się jego nierozerwalną częścią. Stawiane zazwyczaj na początku i końcu wsi - by wędrowiec i podróżny opuszczający gościnną miejscowość  mógł oddać się w opiekę Bogu - znaczą dziś często ich dawne granice. Kiedy mijano krzyż stojący na początku lub końcu wsi czy miasta, zatrzymywano się, zdejmowano czapką i odmawiano modlitwy. Formą oddawania czci krzyżowi było zdobienie go kwiatami i palenie przy nim świec. Do zwyczaju należy sadzenie drzew przy krzyżach, kapliczkach oraz figurach. Zwyczajem związanym z krzyżem było też zatrzymywanie się przy nim konduktu pogrzebowego, proszono wówczas Zbawiciela o miłosierdzie dla zmarłego. Przy krzyżu żegnano też poborowych idących do wojska i składano przysięgi w różnych okolicznościach. Z krzyżami wiążą się też różne legendy.
Kapliczka Św. Jana Nepomucena w Policznie